|
|
|
miedź
| tworzywa
sztuczne |
Instalacja c.o. z miedzi
Miedź to materiał coraz częściej używany przy wykonywaniu instalacji
sanitarnych. Jest lekka i giętka. Łatwo jest ją zarówno transportować, jak i
potem układać.
Miedź to materiał coraz częściej używany do budowy instalacji sanitarnych -
zarówno systemów grzewczych jak i wodnych. Do instalacji centralnego ogrzewania
z grzejnikami używa się najczęściej przewodów twardych, natomiast ogrzewanie
podłogowe wykonuje się z tak zwanych rur miękkich. |

|
Jest lekka i
giętka. Łatwo jest ją zarówno transportować, jak i potem wykonywać z
niej instalacje. Znaczna giętkość przewodów z jednej strony ułatwia ich
układanie, z drugiej – wymaga lepszego zamocowania. Przewody są odporne
na wysoką temperaturę, pod jej wpływem mogą się jednak nieznacznie
odkształcać. Projektując i wykonując taką instalację, trzeba więc pamiętać o
zapewnieniu prawidłowej kompensacji wydłużeń. Miedź jest
trwała. Wewnętrzna powierzchnia rur jest bardzo gładka, dzięki
czemu na ściankach wewnętrznych nie powstaje osad i rury nie korodują. Średnice
rur są więc bardzo małe, a ścianki cienkie. Takie rury są lżejsze od stalowych i
łatwiej z nich wykonać instalację. Miedź jest odporna na korozyjne działanie
ciepłej i zimnej wody, a także czynników zewnętrznych (promieni UV, zmian
temperatury). Są jednak sytuacje, w których przewody mogą ulec
korozji. Powodem może być na przykład: zbyt gwałtowny przepływ
wody (w źle zaprojektowanej instalacji), za wysokie ciśnienie, nieodpowiednia
jakość wody, źle wykonane spawy.
Miedzianych rur nie można łączyć w jednej instalacji z grzejnikami
aluminiowymi.
Połączenia
Podstawową techniką łączenia rur miedzianych w instalacjach c.o.
jest lutowanie miękkie. Odcinki rur łączone są ze sobą za pomocą spoiwa, czyli
lutu dobranego do rodzaju instalacji. Niekiedy do połączeń stosuje się mosiężne
łączniki zaciskowe. Ich zamontowanie nie wymaga specjalistycznego sprzętu.
|

|
Izolacje
Rury miedziane wymagają izolowania termicznego.
Służą do tego gotowe otuliny wykonane z pianki poliuretanowej o różnych
przekrojach wewnętrznych. Można je łatwo dopasować do średnicy rury. Niektóre
firmy oferują rury miedziane w osłonach z tworzywa - które ma chronić rury przed
uszkodzeniami mechanicznymi, lub z pianki poliuretanowej - która służy jako
izolacja cieplna w pomieszczeniach nieogrzewanych. |

|
Są różne rodzaje rur z
miedzi. Trzeba wybrać takie, które mają atest dopuszczający je do stosowania w
systemach instalacji sanitarnych. W całej instalacji powinno się stosować ten
sam rodzaj miedzi. Rury miękkie o średnicach do 22 mm uformowane są w kręgi i
można je dowolnie kształtować już na placu budowy. Pozostałe – o większych
średnicach – kupuje się w prostych 3-5-metrowych odcinkach.
powrót
Instalacje
z tworzyw sztucznych
Tworzywa sztuczne są popularnym materiałem instalacyjnym. Jednak instalacja z
nich zaprojektowana musi być odpowiednio wykonana.
Tworzywa
sztuczne są bardzo popularnym materiałem instalacyjnym. Do centralnego
ogrzewania stosuje się rury wielowarstwowe z wkładką aluminiową lub rury
grubościenne. Mogą być zrobione z:
-
polietylenu PE,
- polietylenu sieciowanego PEX,
- polipropylenu PP,
- polibutylenu PB.
Raczej nie stosuje się polichlorku winylu (PVC),
jest bowiem mało odporny na wysoką temperaturę. Do instalacji
niskotemperaturowych używa się rur z chlorowanego polichlorku winylu (PVCC). Ma
on wkładkę antydyfuzyjną, aby tlen nie przenikał przez ścianki do wody płynącej
w przewodach i nie powodował korozji.
|

|
Własności
Rury z tworzyw są lekkie, łatwo je przewozić i montować.
Powierzchnie wewnętrzne rur są gładkie, nie powstaje na nich
kamień. Tworzywa nie wpływają na jakość wody. Straty ciepła podczas przepływu
gorącej wody są znikome, nie potrzebna jest więc
izolacja. Podstawową wadą tworzyw sztucznych jest duża
rozszerzalność cieplna. Już na etapie projektu trzeba uwzględnić
kompensację wydłużeń. W instalacjach z tworzyw wymagana jest większa liczba
kompensatorów niż na przykład w instalacji z miedzi.
Warunki pracy
Do niedawna większość tworzyw sztucznych przystosowana była wyłącznie do
instalacji niskotemperaturowych. Długotrwałe działanie wysokiej temperatury
niszczyło bowiem materiał. Nowoczesne materiały, takie jak polietylen sieciowany
(PE-X), przystosowane są do ciągłej pracy w temperaturze do 95°C.
Kosztowne dodatki
Producenci oferują komplet złączek oraz narzędzi do budowy instalacji. Są
złączki cylindryczne, redukcyjne, kolanka, łuki, złączki z wtopioną wkładką
metalową, umożliwiające połączenie elementów metalowych w instalacji, złączki
siodłowe do wykonania odgałęzień w istniejącej instalacji, uchwyty do mocowania
rur. To właśnie te elementy są najdroższe w całym systemie.
Montaż
Najlepiej, gdy instalację wykona przeszkolony przez daną firmę pracownik.
Możemy to zrobić również samodzielnie, ale dokładnie według wytycznych
producenta systemu.
Połączenia
Rury z tworzyw sztucznych łączy się przez:
-
zgrzewanie – zetknięte ze sobą końce przewodów podgrzewa się zgrzewarką
elektryczną do temperatury, w której ulegną one uplastycznieniu; stygnąc,
zespalają się w jednolity materiał,
-
klejenie – kleje do instalacji muszą mieć odpowiednie atesty i być stosowane
ściśle według wskazówek producenta; są dostarczane wraz z rurami i złączkami,
-
połączenia mechaniczne (gwintowane, zaciskane, kołnierzowe, kielichowe) –
poszczególne elementy skręca się z odpowiednią siłą, a do uszczelnienia stosuje
taśmę teflonową.
|

|
Rur z tworzyw nie można bezpośrednio podłączyć do kotła czy grzejnika,
chyba że producent kotła zaznaczy, iż podłączenie takie jest możliwe. Odcinek
instalacji tuż przy urządzeniu trzeba wykonać ze stali lub miedzi. Do instalacji
z tworzywa można montować wszystkie typy grzejników. Zależnie od materiału
rury sprzedawane są w zwojach lub jako proste odcinki.
Parametry materiałów
Gęstość. Ten parametr nie ma wpływu na pracę
instalacji, ale ma znaczenie przy jej budowie. Rury o mniejszej gęstości są
lżejsze, łatwiej je przewozić, montować, a podpory podtrzymujące instalację mogą
być mniej wytrzymałe. Gęstość tworzyw sztucznych to
0,9-1,6.
Graniczna temperatura topnienia. Określa, w jakiej
temperaturze następuje topnienie materiału. Dla tworzyw 120-175°C. Im wyższa
temperatura topnienia, tym wyższą temperaturę może mieć woda krążąca w
instalacji wykonanej z tego materiału.
Rozszerzalność pod wpływem
temperatury. Ten parametr pozwala ustalić, jak bardzo wydłużą się rury
pod wpływem długotrwałego działania wysokiej temperatury. Przewód stalowy,
długości 10 m pod wpływem temperatury 90°C wydłuża się około 1 cm. Podobnie
zachowa się przewód miedziany. Rury z tworzywa zależnie od jego rodzaju wydłużą
się 5-15-krotnie bardziej niż stal. Trzeba to uwzględnić w projekcie. Konieczne
jest bowiem wykonanie odpowiednich rozwiązań konstrukcyjnych, tak zwanych
kompensacji, które zabezpieczą instalację przed zniszczeniem spowodowanym
zwiększeniem się długości przewodów.
Współczynnik przewodności
cieplnej. Im jest niższy, tym mniej ciepła traci woda grzejna podczas
przepływu w instalacji. Mniejsze są więc straty termiczne nieizolowanych
przewodów. Rur o niskim współczynniku przewodności cieplnej nie trzeba
izolować. Niski współczynnik mają tworzywa sztuczne.
Współczynnik
chropowatości (szorstkości). Określa gładkość wewnętrznej powierzchni
rur i złączek. Im powierzchnia jest gładsza (czyli współczynnik chropowatości
mniejszy), tym mniejsze są opory przepływu wody i mniejsza możliwość powstawania
osadu, a więc i niszczenia materiału. Wartość współczynnika chropowatości dla
rur z tworzyw sztucznych jest kilkaset razy mniejsza niż dla rur stalowych.
powrót
|